15 Dekabr 2022-ci ildə İmmaoğlunun məhkumiyyətinə dair məhkəmə qərarını şərh etdim.
“Türkiyədə məhkəmə sistemi üçpilləlidir. İlkin məhkəmədən sonra “İstinaf” (Apellyasiya Məhkəməsi) və “Yargıtay” (Ali Məhkəmə) mərhələsi var. Bu qərarın qüvvəyə minməsi üçün hələ 2 instansiyadan keçməlidir və bu qərar sadəcə ilkin qərardır. İkincisi, Türkiyədə, Azərbaycanda olduğu kimi, diffomasiyaya görə cinayət məsuliyyəti nəzərdə tutulub. Bu məsələdə diffomasiya elementi olduğu üçün bu çərçivədə bir neçə il öncə cinayət işi açılmışdı. Bu mühakimə prosesi isə Türkiyədə uzun çəkir”.
Bu sözləri Yenisabah.az-a açıqlamasında tanınmış hüquqşünas Ələsgər Əhmədoğlu deyib.
O, İstanbul Böyükşəhər Bələdiyyəsinin (İBB) bələdiyyə başçısı Əkrəm İmamoğlunun Türkiyə Ali Seçki Qurumunun (YSK) üzvlərini təhqir etdiyi üçün 2 il 7 ay 15 gün həbs cəzasına məhkum olmasından söz açıb.
“Məsələnin mahiyyətini qiymətləndirməyə gələndə, demək olar ki, bu, Türkiyədə ilk deyil. Məhkəmə 25 il öncə Rəcəb Tayyib Ərdoğanın özünü də ifadələrinə görə bələdiyyə sədri olarkən həbs etmişdi. Hətta o zaman həbs qərarı icra olunmuşdu və o, 6 ay həbsdə yatdı. Amma indiki halda praktika göstərir ki, Əkrem İmamoğlu 2 il 7 aylıq həbs müddətini hər hansı bir formada həbsxanada keçirməyəcək. Hətta qüvvəyə minsə belə, 1 gündən artıq həbsxanada qalmayacaq, yəni İmamoğlunu dəmir barmaqlıqlar gözləmir”.
Hüquqşünas söyləyib ki, İmamoğlunun siyasəti fəaliyyətinə qadağa qoymaq, yaxud da hansısa formada siyasətdən uzaqlaşdırmaq üçün həbsin ortaya atılması iddialarının öz-özlüyündə ifadə azadlığa nə qədər böyük təhdid yaratdığını və ümumiyyətlə, diffomativ ifadələrə görə cinayət məsuliyyətinin yerini olmadığını göstərir:
“Təəssüf ki, Türkiyə uzun illərdir bunu qanunvercilikdən çıxarma istiqamətində islahatlar aparmır. Azərbaycan kimi, Türkiyə cəmiyyəti də bundan əziyyət çəkir.
Nəhayət, sözə görə, əgər söz nifrət nitqi deyil, sırf diffomativdirsə, buna görə həbs cəzasının qanunvericilikdə nəzərdə tutulması yolverilmzədir. Hesab edirəm ki, qanunvericilik yenidən nəzərdən keçirilib daha da liberalllaşdırılmalıdır. Amma Əkrəm İmamoğlu bu sözü dediyinə görə, hüquq bu gün onu məsuliyyətə cəlb edə bilər. Bu baxımdan, mən məhkəmənin praktik olaraq qanuna istinad edib “Heç bir siyasi təzyiq olmadan qərarı çıxarmazdımı” sualını versəm, cavabı “çıxara bilərdi” olacaqdı. Yüzlərlə belə qərar çıxır və bu da onlardan biridir”.
Ə. Əhmədoğlu düşünür ki, işin siyasi tərəfinə baxanda, bir bələdiyyə sədrinin, çoxsaylı insanların səs verdiyi şəxsin, habelə prezident seçkilərində namizəd olma ehtimalı olan bir şəxsin ətrafında belə bir hadisənin baş verməsi, əslində, siyasi bir manevrdir və onun tərəfdarlarını, ona səs verənlərin sayını artıra bilər:
“Əgər hökumətin bu prosesdə əli varsa və hökumət doğrudan da, ədalət sisteminə müdaxilə edib, belə bir qərarın çıxarılmasına səbəb veribsə, deməli, bu məsələd hökumətin özü də maraqlıdır. Yəni İmamoğlunun reytinqi artsın, o, “Altılı masa”nın (müxalifətin dəyirmi masası – red.) namizədi olsun”.
Müsahibimiz əlavə edib ki, burada başqa hesablar da ola bilər:
“Fərqli yönlərdən baxsaq, bunu müxtəlif konspiraloji aspektlərdən qiymətləndirə bilərik. Bu gün üçün İmamoğlu zərərçəkmiş kimi görünə bilər, amma reallıqda bu hərəkət, əgər siyasi hakimiyyətin ədalətə müdaxiləsi ilə baş verirsə, o zaman hökumətin yox, İmamoğlunun xeyrinə işləyən bir məqamdır”.
Üçüncü konspiroloji yanaşma o, ola bilər ki, ədalət məhz mövcud hakimiyyətin əleyhinə olan qərar verir. Qısası, bu, həm də iqtidarı gözdən salmaq üçün ola bilər”.
Rafi MÜSLÜMOV
